Collectie: Vervolg Duitse wijnreis - De bezochte wijngoederen

Burggarten - Ahr - Heppingen

Het eerste wijngoed dat we bezochten was Burggarten in het plaatsje Heppingen, waar de familie Schafer sinds vier generaties de scepter zwaait, vlak bij Badneuenahr en op een steenworp afstand van een van de beste restaurants van Duitsland: Steinheuer.

Na een uitgebreide proeverij van tal van geweldige Ahr wijnen, zowel rood als wit, begaven we ons vol verwachting naar dit restaurant en wel per taxi. Toen de chauffeur onze bestemming hoorde liet hij op niet mis te verstane wijze zijn ongenoegen blijken. Hij bleef mopperen tot we de bestemming bereikt hadden, zo'n 300 meter verderop. Een zeer royale fooi bleek niet voldoende zijn humeur te verbeteren.

Dit in tegenstelling tot ons humeur. De wijnkaart van Steinheuer is fantastisch, bij de rode Bourgognes stonden maar liefst 23 Romanee Contis, alle voor dezelfde prijs (€1500). Ook prijkten op de kaart alle topwijnen uit de Ahr.

De meest tot de verbeelding sprekende wijn vonden wij de Neuerahrer Chardonnay 2017, opmerkelijk, omdat de Ahr bekend staat om zijn rode wijn, met name de Spätbugunder (Pinot Noir). Deze Chardonnay is een zeer bijzondere wijn, met een geweldig bouquet waarin veel exotisch fruit te herkennen is, een heerlijke smaak, fris en tegelijkertijd gul met volledig geïntegreerde houttonen.

De heer Schafer vertelde dat hij steeds meer witte druiven  aanplant, ten koste van Regent, Domina  en Dornfelder. De verhouding wit - rood is bij bij hem thans 40/60%.

Gysler - Rheinhessen - Azeley

Aan de buitenkant van de gebouwen lees je de perfectie al af, alles uitstekend onderhouden, schoon en opgeruimd. Dit geldt ook voor de proefruimte (proeflokaal) waar de glazen, borden, volkorenbrood  en een potje reuzel op ons stonden te wachten.

Sommige producenten zijn ook filosofen met uitgesproken meningen over de relatie mens en natuur, kringloop economie, milieu, etc. Alexander Gysler is zo'n wijproducent. Hij doet geen enkele concessie aan de biologische principes. Hij maakt niet alleen biologische wijnen, maar ook een paar natuurwijnen, die bij hem van ongelooflijke klasse zijn, buitengewoon zuiver. Je kan deze wijnen als ze eenmaal geopend zijn weken in de koelkast bewaren, zonder dat ze bederven. Opmerkelijk, omdat wij in menig restaurant in Nederland natuurwijnen kregen voorgezet die eerder naar bedorven eieren roken dan naar wijn. Wij proefden een wijn die al 8 dagen geopend in de koelkast had gestaan. Zo fris alsof hij net geopend was.

Ook proefden we een verrukkelijke mousserende natuurwijn, met kroonkurk! Deze mogen in Duitsland niet gebruikt worden. De wet schrijft een kurkencapsule voor, maar volgens Alexander is de kroonkurk verre te prefereren. In Nederland is zo'n afsluiting wel toegestaan.

Toen we het hele aanbod doorgeproefd hadden, 22 soorten in totaal, verlieten we zwaar onder de indruk het wijngoed op weg naar onze derde proeverij die dag, wijngoed Keth in Offstein.

Weingut Keth - Rheinessen - Offstein

Een wel zeer vriendelijke ontvangst viel ons ten deel. Degene die hier verantwoordelijk voor was, was de echtgenote van de vader van de huidige eigenaar, de oprichter van het bedrijf. Deze ontvangst bleek onderdeel van de bedrijfsfilosofie te zijn. De volgende dag bij het ontbijt kwam grootvader Keth zijn opwachting maken. Ook hij bleek een echte filosoof. In het leven gaat het immer om de menselijke factor, waarbij vertrouwen het belangrijkste is, zo doceerde hij. Het geld komt in de laatste plaats, is in feite ook niet belangrijk, hoewel hij door deze filosofie in de praktijk te brengen veel geld verdiend had. Internet kan alleen een kleine rol spelen in de wijnmarkt, omdat de menselijke factor ontbreekt. Dit zal altijd blijven.

Begonnen met het pachten van een klein stukje grond heeft hij het grondoppervlak weten uit te breiden tot 40ha, waarop talrijke soorten druiven groeien.

Van de proeverij hadden we ons niet zo veel voorgesteld, in feite is het wijngoed voor ons aan de grote kant, wat naar onze inschatting ten koste zou gaan van de kwaliteit van de wijn.

Dit bleek een misvatting. Keth jr., Matthias Keth is zeer kwaliteitsbewust en bovendien iemand die steeds vernieuwend bezig is, zowel wat betreft houtgebruik als druivensoorten. Van hem leerden we dat in koelere jaren de Sauvignon blanc krachtiger is dan in warmere jaren, reden waarom hij in koelere jaren meer hout gebruikt dan in warmere jaren, variërend tussen de vijf en tien procent van de wijn die in grote houten vaten van 600 liter wordt gelagerd.

Zijn drang tot experimenteren heeft geleid tot wijnen die je niet zo snel verwacht in Duitsland, zoals een Merlot, een Cabernet Sauvignon en een Syrah. Inktzwarte wijnen, boordevol fruit, met zachte tannines. Een geslaagd experiment dat naar zijn zeggen pas kans van slagen had door de klimaatsverandering. Met name de Syhra heeft veel warmte nodig. De afgelopen 12 jaar was het hem niet gelukt van deze druiven van Franse afkomst een goede wijn te maken.

Ook experimenteert hij met Natuurwijn, zijn Amber puur, die in 1917 voor het eerst op de markt is gebracht.

In totaal biedt Keth maar liefst 57 verschillende wijnen aan, waarvan wij er 20 hebben geproefd, o.a. zijn Riesling Sonnenspiel 2018,  die drie maanden de witte wijn van de Lufthansa is geweest. Dit is de vaste periode voor een wijn, daarna kiest de vliegmaatschappij weer een andere. Naast deze Riesling proefde wij o.m. zijn Muskateller, Huxelrebe, Kerner, Scheurebe en de wijnen van meer bekende druiven, alle van een zeer behoorlijk niveau.

Meintzinger - Franken - Frieckenhausen

Na een uitgebreid ontbijt bij Weingut Keth, waarbij de grootvader zorgde voor uitgebreide verhalen, op weg in noordoostelijke richting, naar Franken. Tijdens het middaguur kwamen we aan bij Meintzinger in Frieckenhausen am Main, niet alleen een wijngoed (35 ha), maar ook een heerlijk hotel. Het oudste gedeelte van het gebouwencomplex dateert uit de dertiende eeuw. Indertijd fungeerde het als zomerresidentie van de bisschop van Würzburg. Het ontbijt in dit hotel is grandioos, een bisschop waardig.

Ook bij Meintzinger werd het hele gamma doorgeproefd, zo'n 20 verschillende wijnen.

Opvallend goed vonden wij de Sylvaners. Met name de literfles Sylvaner is qua prijs/kwaliteit verhouding een topper. Ook enthousiast waren we over de wijnen van de direct naast het hotel gelegen Kapellenberg, waarvan Meintzinger verreweg het grootste gedeelte in bezit heeft. Bijzonder is dat Meintzinger de enige wijnproducent buiten Würzburg is die beschikt over een deel van de bekendste wijnberg in Franken, de Würzburger Stein. Ondanks de beroemdheid van deze wijngaard prefereerden wij de wijnen van de Kapellenberg boven die van de Würzburger  Stein.

De wijnen van Meinzinger, met name de Lagenwijnen, hebben redelijk veel hout, wat niet door iedereen even gewaardeerd wordt.

Franken is bekend om de Sylvaner wijnen. Mevrouw Meintzinger deed haar beklag dat de overheid dit imago bevestigt, waardoor de verkoop van de Rieslings een zware beproeving is.

Fröhlich - Franken - Eschendorf

Het laatste wijngoed dat deze dag werd bezocht was dat van Michael Fröhlich uit Eschendorf, een wijnproducent die geheel past in de filosofie van Vinimporto: een familiebedrijf, klein (11ha) en een haast fanatiek streven naar topkwaliteit. Als men de wijnen proeft, met name de Lagewijnen van de Eschendorfer Lump verbaast het niet dat dit wijngoed behoort tot het gerenommeerde Verband der deutschen Predikat und Qualitats Weinguter (VDP). Maar ook de eenvoudige wijnen zijn geweldig. Het zijn stuk voor stuk harmonieuze, loepzuivere wijnen, of men nu de eenvoudige literflessen proeft of de Grosse Gewächs (GG).

Het is verbazingwekkend dat de prijzen voor de geboden kwaliteit zo bescheiden zijn.

Indruk maakt met name de Gelber Muskateller 2018, een wijn die zo krachtig is dat alles wat je daarna drinkt wegvalt. Het is dus verstandig bij een proeverij deze wijn als laatste te laten proeven. Wij denken dat deze wijn het uitstekend doet bij Thaise,  Chinese en andere oosterse gerechten.

Weingut Roth - Franken - Wiesenbronn

Aan de oostkant van Franken, aan de voet van de Schwanberg, ten westen van het Steigerwoud dat voor de nodige beschutting zorgt, bevint zich in een heel klein plaatsje, Wiesenbronn, het wijngoed van de familie Roth. Sinds 1974 wordt hier op biologische wijze wijnbouw beoefend zodat men Gehrard Roth met recht de pionier van deze aanpak kan noemen.

Hoewel Roth lid is van het gerenommeerde Verband der Deutschen Predikat und Qualitatsweinguter (VDP) blijkt dat nergens uit. Geen koperen embleem bij de ingang, geen boeken, oorkonden ed. Het enige teken van het lidmaatschap is de adelaar met de druiventros op de borst op de capsules van de flessen.

Alles straalt bescheidenheid uit. Graag hadden we geinformeerd naar de achtergrond van deze bescheidenheid, want de meeste boeren zijn trots op hun lidmaatschap en laten zich er over het algemeen op voorstaan.

Helaas konden we de vraag niet stellen, want de eigenaresse van het wijngoed, Nicole Roth, moest op de afgesproken tijd plotseling naar het ziekenhuis.

De proeverij werd in haar plaats geleid door een medewerkster die pas 14 dagen in dienst was.

Ze sloeg zich er dapper doorheen, hoe moeilijk dit voor haar ook was. Misschien was de afwezigheid van Nicole de reden dat de wijnen niet zoveel indruk op ons maakten, noch de Lagewijnen, noch de Grosse Gewachs. Wel waren we zeer enthousiast over de beerenauslese Rodlersee Kuchenmeister Rislaner 2017, een explosie van geur en smaak. Rislaner is een kruising tussen Sylvaner en Riesling die we buiten de Franken nooit hebben aangetroffen en in Franken sporadisch.

De andere wijnen van Roth proeven we gaarne nog eens na naast de andere proefflessen die we meegenomen hebben uit Duitsland, want met  zo'n reputatie is het moeilijk voor te stellen dat dit domein geen topwijnen levert.

Brügel - Franken - Greuth

Iets meer naar het noorden vanaf Wiesenbronn komt men bij het plaatsje Greuth, waar het wijngoed Brugel is gevestigd (5ha). De wijngaarden van dit domein liggen ook in de beschutting van het aangrenzende Steigerwoud. Een relatief jong bedrijf, waar pas sinds 30 jaar de wijnbouw wordt uitgeoefend door vader en zoon Brugel, die zeker wat de zoon betreft op haast fanatieke wijze topkwaliteit nastreven. Zoon Harald, die ook gewerkt heeft bij wijngoed Roth, legt zich uit vrije wil wat experimenten betreft beperkingen op om zijn vader niet te zeer tegen de haren in te strijken. Dertig jaar geleden had men naast varkens en koren reeds een klein stukje grond waar men druiven teelde die naar de cooperatieve werden gebracht.

De wijnen van Brugel kenmerken zich door een enorme zuiverheid, maar bovenal door herkenbaarheid van het terroir. Harald vroeg of we tijd hadden en toen we dit bevestigden ging hij er eens voor zitten. We kregen een zeer interessant en uitgebreide uiteenzetting over de verschillende grondsoorten en de invloed daarvan op de wijn. Er zijn in Franken duidelijk drie grondsoorten te onderscheiden. Van west naar naar oost zijn dit Buntsandstein (bontzandsteen), Muschelkalk (fosielhoudende kalksteen) en Gipskeuper (gipshoudende mergel), de grondsoort  waar de wijnstokken van Brugel op groeien. Deze ondergrond geeft de wijnen van Brugel een uitgesproken mineraliteit.

Ook op dit wijngoed werd het totale aanbod geproefd,  ongeveer 20 wijnen. Om er in tekomen werd een mouserende wijn ingeschonken, de Riesling brut 2015, een heerlijke frisse sprankelende wijn waarin de Riesling duidelijk te onderscheiden was. De wijnen maakten enorme indruk op ons, niet alleen de Lagewijnen, maar het hele gamma, waarbij met name de Sylvaners zich in positieve zin onderscheiden. De Lagewein Sylvaner Greuther Bastel 2017 is een grootse wijn, een van de beste Sylvaner die we tijdens onze reis hebben gedronken.

Een uur later dan de bedoeling was namen we afscheid met het gevoel hier zeker nog terug te komen.

Waldemar - Braun - Franken - Volkach

Anderhalf uur na de afgesproken tijd werden we allervriendelijkst ontvangen door Waldi, eigenaar van het wijngoed Waldemar-Braun in Valkach, in zijn prachtige oude gewelfde kelder. Daarvoor moesten we wel eerst een zeer steile trap afdalen. Een keer had Waldi het meegemaakt dat iemand na de proeverij  niet meer naar boven kon.

Eigenlijk hadden we voor die dag genoeg geproefd en twijfelden we of we het bezoek niet moesten afzeggen. Gelukkig hebben we dit niet gedaan, want ons laatste bezoek was weer een belevenis. Wat een enthousiasme en wat een geweldige wijnen. Het hoogtepunt was dat Waldi een fles Riesling Nordheimer Vogelein 2015 opende. De spanning was te snijden. Zou hij nog goed zijn? De zenuwen van de gastheer sloegen over op het gezelschap. Een opgelucht gezicht van Waldi, de wijn had zich prachtig ontwikkeld, een grootse en complexe wijn met uitgesproken mineraliteit die in het begin iets olieachtigs had. Waldi zelf was uitermate tevreden, hij straalde.

Ook hier om er in te komen een sekt, de Frankenheimer Scheurebe, fraai, heel veel smaak voor een mousserende wijn. Daarna tal van andere wijnen, Sylvaners en Rieslings.

Kenmerkend voor de wijnen van Waldi is kracht, gepaard gaande aan finesse. Zijn wijn hangt aan het glas door het hoge gehalte aan glycerine dat er inzit. De concentratie bereikt hij door zeer streng te snoeien. Zo laat hij geen enkele twijg zitten en gebruikt hij de druiven van nieuwe uitlopers van de oude druivenstok. Resultaat is kleine druiven met een beperkte opbrengst met veel kracht en veel smaak.

Over hoe Waldi denkt over de autoriteiten die gaan over de certificering van biologische wijnbouw is reeds gesproken. Een zekere eigenzinnigheid kan men hem niet ontzeggen, maar het resultaat van zijn wijnen, tjonge ....tjonge!

Dat Waldi wordt erkend als een groot wijnkenner moge blijken uit het feit dat hij zitting heeft in het college dat voor de staat moet proeven of de wijnen voldoen aan de wettelijke vereisten. In deze hoedanigheid proeft hij ongeveer 3000 wijnen per jaar.

In tegenstelling tot de andere boeren hebben we de proefflessen niet meegenomen. Hij stond er op deze na te sturen. We zitten met smart te wachten.